Стены – живые! (фрагмент из публикации CrimethInc о граффити)

Оригинал можно найти на http://www.crimethinc.com/tools/guides.html

От лагерей индоктринации, известных как школы,
до товарных складов индустрии и тюрем, мы – общество немых. Человеческое
общение постоянно тонет в оглушающем шуме бесчеловечной и безумной
корпоративной капиталистической системы.

За каждой рекламой — полицейская дубинка; за
каждым “новым и улучшенным” продуктом — канистра слезоточивого газа; за каждой
телепрограммой — танк; за каждой газетой — тюремная камера; и за каждым
учебником — кладбище. Классная комната, комната отдыха, спальня, церковь,
кресло в кабинете психиатра, кассовый аппарат, автоответчик, офис, бар, тюрьма
— всё это пространства, в которых мы сталкиваемся с нашей неспособностью
говорить.

Но, вероятно,
наиболее я
вное выражение наше безмолвие находит себе на улицах.

Всё чаще и чаще улицы наших городов говорят
монолитной, бесчеловечной брутальностью пригородов. Люди суетятся, как муравьи,
прикованные к унифицированным, безжизненным и серым металлическим коробкам посреди
унифицированных, безжизненных и серых зданий. Возможность сделать вид, что мы рады
кому-то, соврав, как роботы, даже не думая: “как дела?” – “неплохо”, – выдаётся
очень редко.

Улицы говорят на
языке денег, и нам предлагают научиться говорить на том же языке или заткнуть
свои грёбаные рты…

Граффити – средство начать говорить, начать
освобождение пространства для использования человеком. Когда мы пишем и рисуем
на частных зданиях, мы даём рождение человеческому языку, которым нельзя
владеть, из которого нельзя извлекать прибыль. Граффити станов
ится
преступлением, потому что граффитчик и капиталист не могут быть услышаны одновременно.
Граффити говор
ит из темноты, где нет свидетелей, и всё же оно – ничто,
если
его не видят.

Граффити озвучивают мысли и образы, закрытые в
наших сердцах и умах обществом-тюрьмой. Граффити дают выражение всем нашим
безотлагательным порывам бороться против удушения повседневной жизни.
Привлекательность граффити не столько в конкретных словах или изображениях, или  в том, сколько людей и как долго видят их, но
скорее в том, что сам процесс рисования объединяет участников, граффити
помогают им прояснить, что они хотят сказать, и наконец это проговорить.

Каждый из команды художников-граффитчиков должен
любить жизнь — и других — так сильно, чтобы беречь друг друга, и чтобы никто не
попал в тюрьму. Они должны научиться быть так близки, чтобы понимать друг
друга: шёпотом, всего за несколько секунд, используя знаки.

Наша речь может быть разной – от страстных
криков на стене до слов дружеского ободрения, которыми мы обмениваемся после того,
как нам удалось успешно закончить рисовать, избежав
цепких лап полиции.

Если у тебя будет стена и много краски… что ты
скажешь?

Posted in пераклады | Comments Off on Стены – живые! (фрагмент из публикации CrimethInc о граффити)

Гутарка з актывісткай французскага студэнцкага руху

Актывістка: Я жыву ў Парыжы, вучуся ў Сарбоне і ўдзельнічала
ў студэнцкіх пратэстах. І ўдзельнічаю, бо яны яшчэ не скончыліся.

Як вы ведаеце, у траўні прайшлі прэзідэнцкія выбары і да ўлады прыйшоў
Сарказі, правы кандыдат. Ён стаў праводзіць вельмі жорсткую палітыку,
накіраваную на развіццё Францыі амерыканскім шляхам. У жніўні 2007 г. прынялі закон аб
аўтаноміі універсітэтаў, – адмыслова ў жніўні, калі ва ўсіх канікулы, каб
пазбегнуць пратэстаў. Паводле гэтага закону, універсітэты будуць пазбаўленыя
дзяржаўных субсідый і будуць наўпрост прывязвацца да нейкіх прадпрыемстваў.
Менавіта прадпрыемствы, фірмы будуць спансаваць універсітэты і гэтыя
прадпрыемствы атрымаюць нейкія месцы ў праўленнях універсітэтаў. Практычна мова
вядзецца аб камерцыялізацыі вышэйшай адукацыі. Гэты закон небяспечны тым, што
будуць болей і фінансавацца такія спецыяльнасці, як кіраванне, фінансы,
эканоміка, а філасофія, гісторыя, іншыя гуманітарныя дысцыпліны будуць
загібацца, бо будзе скарачацца прафесарскі склад і будзе набірацца ўсё меней і
меней студэнтаў.

Менеджэры, напрыклад, будуць вучыцца ўмоўна бясплатна і размяркоўвацца на
фірму-патрон універсітэта. А філолагі будуць аплочваць навучанне ці з уласнай
кішэні, ці з кішэняў бацькоў. Падвышэнне платы за навучанне будзе вельмі
вялікім. Калі зараз я плачу 360 еўра ў год, і гэта ўключае як уласна плату за
навучанне, так і ахову здароўя, і карыстанне бібліятэкай, то ў бліжэйшай
будучыні рахунак можа складаць чатыры, пяць, шэсць тысяч еўра ў год. То бок
адбудзецца тое, што адбылося ў свой час у ЗША, у Вялікай Брытаніі. Для Францыі
гэта гучыць дзіка, бо, па-першае, універсітэты – гордасць краіны, а па-другое,
сацыяльныя гарантыі – неад’емная частка правоў францускіх грамадзянаў.

Continue reading

Posted in інтэрвію | Comments Off on Гутарка з актывісткай французскага студэнцкага руху

Алексей Чиканос. Зелёное общество (киносценарий). Часть 1

В левой части экрана портрет Муаммара Каддафи. В
правой части экрана титры на арабском языке.

Голос за кадром с ярко выраженным «восточным»
акцентом озвучивает написанное:

«Национальный фанатизм, даже в той мере, в какой он
присущ нации, представляет собой угрозу человечеству».

«Зелёная книга». Муаммар Каддафи

Затемнение.

  Continue reading

Posted in літаратура | Comments Off on Алексей Чиканос. Зелёное общество (киносценарий). Часть 1

Алексей Чиканос. Зелёное общество (киносценарий). Часть 2

В левой части экрана портрет Муаммара Каддафи. В
правой части экрана титры на арабском языке.

Голос за кадром с ярко выраженным «восточным»
акцентом озвучивает написанное:

«Все существующие ныне общества видят в женщине
только товар. Восток рассматривает её как предмет купли-продажи, Запад же
отказывается признавать в ней женщину».

«Зелёная книга». Муаммар Каддафи

  Continue reading

Posted in літаратура | Comments Off on Алексей Чиканос. Зелёное общество (киносценарий). Часть 2

Алексей Чиканос. Зелёное общество (киносценарий). Часть 3

Титры по-русски: «Редактор официального журнала».

 

1.      Рабочий кабинет редактора
журнала. День.

 

Звучит фонограмма «Пресс 1». Редактор выслушивает
неслышные для нас указания Абсолютного Оно.

Редактор: – Что? Да-да, конечно…

Редактор (в Камеру): – Очень хорошо, что вы пришли
именно ко мне. Меня уже давно беспокоит это Зелёное общество. И я рад, что
теперь мне представилась возможность выступить перед широкой аудиторией и
рассказать общественности о пагубных идеях, которые под видом так называемой
«Третьей мировой теории» Зелёное общество пытается вдолбить в головы нашей
молодежи. Вот послушайте, о чём они говорят на своих сборищах.

  Continue reading

Posted in літаратура | Comments Off on Алексей Чиканос. Зелёное общество (киносценарий). Часть 3

Карл Дорнэр. У пошуках міру на Бліжнім Усходзе

Мой пералёт з Дубаю ў Тэгеран быў далёка за поўнач, над пралівам Армуз і Пярсідзкай затокай. У небе не відно месяца, яно такое ж чорнае, як вада пад ім. Ваду асвятляюць адно ліхтары караблёў-выведнікаў, што стаяць ля берага, ці прабіваюць свой шлях. Сярод іх – каля сарака караблёў амерыканскіх узброеных сілаў, якія былі ўведзеныя ў затоку Чэйні ды Бушам.

Іран ніколі не пагражаў заблакаваць гэты вузкі кавалак мора, аднак прысутнасць гэткай армады ў затоцы, – яна нават больш магутная, чым пад час Другой сусветнай вайны, – вытлумачваецца неабходнасцю пакінуць мора адкрытым. Камандзір авіяносца “Німіц” іранічна называе яго “1100 футаў дыпламатыі”.

Вайсковая дапамога Пакістану пад кіраўніцтвам генерала Мушарафа на паўднёва-ўсходняй мяжы Ірана, напад на Афганістан на паўночным усходзе, акупацыя Іраку на захадзе Ірана, – пасля таго як Іран быў названы часткай “восі зла”, – падцвярджае, што Іран заўжды быў мэтай цяперашняй адміністрацыі.

Па іроніі лёсу, Кітай таксама прысутнічае тут эканамічна: Кітай заснаваў масіўны глыбокаводны порт у Гвадары, Пакістан, – адзін з шэрагу станцыяў на тэрыторыі Ўсходняй Азіі. Штаты называюць яе “Ніткай перлінаў” Кітаю. Пентагон, праз слабасць сваіх акуляраў, лічыць, што гэткае развіццё падзеяў стварае клімат нестабільнасці. Гвадар знаходзіцца ў 43 мілях ад Ірану.

Два нядаўнія ўрадавыя дакументы не могуць не прыцягнуць нашую увагу. “Нацыянальная стратэгія бяспекі Злучаных Штатаў Амерыкі” (“The National Security Strategy of the United States of America”) (2006 г.) сцвярджае: лідары Кітаю
павінны ўсведамляць, што яны не могуць заблакаваць крыніцы энергіі па ўсім
свеце. Аднак самі ЗША акурат пераследуюць гэткую мэту на Бліжнім Усходзе.

“Справаздача пра Бяспеку” за 2006 г., што выходзіць раз на чатыры гады (“The Quadrennial Defense Review Report”), утрымлівае ў сабе праект 20-гадовай вайны супраць глабальнай сеткі, якая выкарыстоўвае іслам дзеля дасягнення палітычных мэтаў.

Аператыўная праца Пентагона заключаецца ў тым, каб уплываць на стратэгічны выбар краінаў, што знаходзяцца на стратэгічных скрыжаваннях, – карацей кажучы, дамагацца працяглай узброенай інтэрвенцыі. Перакідванне войскаў дае магчымасць весці працяглыя, перакрываючыя войны. Вайскоўцаў называюць не інакш як “вайсковая працоўная сіла”. Бюджэт новага ўзбраення складае каля 1,4 трыльёнаў долараў. Важна памятаць, што Пол Вулфавіц быў аўтарам тэксту, які даў пачатак падобным планам – “Перабудова ўзброенных сілаў Амерыкі” (“Rebuilding Americas Defenses”) (2000 г.), задоўга да таго, як Чэйні і Буш былі абраныя Вышэйшым судом.

Можна сабе ўявіць, як Эйзенхаўэр крычыць з магілы: “Я вас папярэджваў!” З часоў Другой сусветнай вайны амерыканская замежная палітыка, якая залежала ад вайсковай індустрыі, падтрымлівала існаванне прасунутага ў тэхнічным плане войска, а таксама забяспечвала краіны Бліжняга Ўсхода, што заснавалі альянс з мэтай
кантраляваць рэсурсы рэгіёну. Чэйні і Буш паскорылі гэты працэс, і прычына, па
якой лідары дэмакратычнай партыі адмовіліся ад працэдуры імпічмэнту – у тым, што
яны таксама дамагаліся кантролю. Спаборніцтва з Расіяй і Кітаем за нафту, якой
усё мяншэе, з пункту гледжання палітыкаў, павінна быць вырашана з дапамогай
вайсковай зброі. Як у выпадку з Іракам, магчымыя наступствы, лакальныя і глабальныя, не разглядаюцца.

У заходніх мэдыя Іран малююць як закрытую краіну, якой не свеціць нічога добрага, як і Паўночнай Карэі. Да канца перакананыя ў гэтым, некаторыя амерыканцы пыталіся ў мяне, калі я пачаў тут працаваць: “Як вы здолелі адтуль прыехаць?” Насамрэч, менш чым тысяча амерыканцаў наведваюць Іран штогод, што і надалей абмяжоўвае адкрыццё, што Іран – гэта багатая магчымасцямі краіна, якая патроху вылузваецца з беднасці пасля Шаху, і імкнецца да самадастатковасці.

Іран – краіна, у чатыры разы большая за Ірак, з вельмі маладым насельніцтвам, пад 70 мільёнау (што ў тры разы больш за насельніцтва Іраку), ёй належаць багацці
сярэднявечнага мастацтва і архітэктуры, сусветна вядомыя мячэці,
a іранцы –
высокакультурны, адукаваны народ. Адным з наступстваў пранікнення ЗША ў Ірак
было руйнаванне музеяў і бібліятэк. Часта забываюцца на тое, што пад час
Еўрапейскага Сярэднявечча гэтая частка свету была цэнтрам мастацтва, навукі і
рамёстваў.

Пра дэмакратычнасць ураду цвердзяць яўныя рэчы. Гэта можа падацца адкрыццём, але парламент Ірану, прэзідэнт і царкоўныя лідары з’яўляюцца народна абранымі. Гэтыя клерыкі, падобна на Калегію Кардыналаў, абіраюць аятолаў. Аятола Хамейні
з’яўляецца цяперашнім вярхоўным кіраўніком, а не Прэзідэнт Ахмадзінеджад.

Хамейні лічыць, што будаўніцтва атамнай зброі не ёсць ісламскім шляхам, ён выдаў фатву, што забараняе яе стварэнне. Загадчык Міжнароднага Агенцтва Атамнай Энергіі Мухамад Эль-Барадэй не знаходзіць пацверджанняў таго, што Іран будуе атамную зброю. Гэтае абвінавачванне сыходзіць ад Белага Дому.

У гэтым палягае галоўнае пытанне канфлікту паміж Усходам і Захадам. Як пісаў Эдвард Саід у сваім класічным даследаванні “Арыенталізм”, на працягу 19 стагоддзя каланіяльны Захад фабрыкаваў Усход, які б падыходзіў для кантролю ды эксплуатацыі. Іранцы, з якімі я размаўляў, выступаюць супраць атамнай зброі, але Захад працягвае цвердзіць пра развіццё атамнай збоі, яна, як зброя масавага паражэння, нясе ў сабе пагрозу. Наступная ілюстрацыя да таго, як санкцыі абмяжоўваюць тэхнічнае развіццё: значная частка Іранскай нафты праходзіць ачыстку на ізраільскіх базах у Хайфе.

Нарэшце, варта пазнаёміцца з жыхарамі горада Натанз – мужчынамі, жанчынамі і дзецьмі, лёс які – ператварыцца на пару ў выніку ўдару з авіяносца “Німіц”, – каб насамрэч адчуць атамную магутнасць Ірана. Тыя, хто мяркуюць, што валодаюць інфармацыяй, знаходзячыся ўдалечыні, хутчэй кіруюцца ідэалогіяй, чым навукай. Так званай “выведцы”, як мы ўжо ведаем з гісторыі пра зброю масавага паражэння ў Іраку,
нельга давяраць.

Папулярнасць Ахмадзінеджада паменшылася – параўнальна гэтак жа, як і Чэйні-Буша ў ЗША. Ён мае прыбыткі ад агрэсіўнай абароны ў ягонай краіне, і з гэтае прычыны ідзе надзвычай далёка, каб задаволіць адначасова Ізраіль і Амерыку.

Памылкова, аднак, прымаць любую крытыку, скіраваную на яго пры кожнай узгадцы ягонага імя ў заходніх медыя. Як вытлумачвае ягоны урад і мясцовыя навукоўцы, ягонае асуджэнне Ізраілю і заклік да разбурэння былі скіраваныя не супраць Ізраілю, ці габраяў, аднак супраць “сіянісцкага ўраду Ізраілю”. Мы павінны быць дакладнымі
ў перакладах – прыдумкі толькі перакручваюць факты.

Маё дзесяцітыднёвае падарожжа па Бліжнім Усходзе ўключала відэаздымкі інтэрвію –
выбарка была даволі шырокая, у тым ліку прадстаўнікі пяці мільёнаў
iракскіх уцекачоў, перасунутых у глыбіню краіны; я правёў некалькі тыдняў у Палестыне. Нішто не зменіцца ў гэтым рэгіёне да таго часу, пакуль Палестынскае пытанне не будзе вырашанае справядлівым чынам, і да таго часу, пакуль націск амерыканскага ўрада працягваецца ў Іране, пра гэтую краіну і пра гэты народ варта мець праўдзівую
інфармацыю.

Іран пасябраваў з Амерыкай пасля 11 верасня 2001 г. – прапанаваў дапамогу ў стабілізацыі Іраку, а таксама ўзяў на сабе ініцыятыву перарваць дваццаціпяцігадовую гісторыю варожасці. Аднак тры гады спробаў былі адкінутыя – гэта сорам. Чэйні і Буш
маюць адрозную павестку дня.

Інфармацыя і дыпламатыя ёсць шляхамі да міру. Новы прэзідэнт Амерыкі можа пачаць у Іране дыялог і папрасіць прабачэння за інтэрвенцыю ЗША, якая справакавала Ісламскую рэвалюцыю, калі гэта не адбудзецца занадта позна.

Карл Дорнэр –
аўтар, журналіст, і дакументаліст.
пераклад з
ангельскай Волі Мартыненкі

арыгінал артыкула:
http://www.dissidentvoice.org/2007/12/the-quest-for-middle-east-peace/

Posted in пераклады | Comments Off on Карл Дорнэр. У пошуках міру на Бліжнім Усходзе

Зьміцер Серабракоў. Як я быў здраднікам

Ярыле Пшанічнаму – бадрыяру
і чалавеку

http://yaryla.livejournal.com/

“Адзіная перспектыва ў прадзьвінутага
хлопца ў гэтай краіне – працаваць блазнам у підарасаў.

     
– Здаецца мне, – адказаў я, – ёсьць і іншыя варыянты.

     
– Ёсьць. Хто не хоча працаваць блазнам у підарасаў, будзе працаваць
підарасам у блазнаў. За той самы дробны прайс”.

                                               В.А.Пелевін  Empire V

 

А палове на другую ночы загудзела мабіла:
я еду ў Варшаву на ”сустрэчу польскіх і беларускіх выдаўцоў, пісьменьнікаў і
інтэлектуалаў “Культура насуперак аўтарытарызму”. Паведамленьне не выклікала
асаблівых ані пазітыўных ані негатыўных эмоцыяў. Пасьля таго, як у часопісе
“Архэ” побач з маім прозьвішчам было пазначана “левы інтэлектуал” (1), я быў
гатовы да любых роляў, як напрыклад, у навінкаўскім фільме “Гудбай Бацька”. Атрымаў
па мэйлу праграму, тэма дыскусіі, дзе я павінен браць удзел “Творчы працэс, як
знак незалежнасьці і супраціву кантролю і гвалту – дыскусія творцаў,
пісьменьнікаў і публіцыстаў”. Сем словаў у родным слове амаль запар –
кампутарная праграма перакладу з польскай на беларускаю існуе! Трэба ехаць.
Падрыхтаваў невялічкія тэзісы з цытатамі з “Сымбалічнага абмену і сьмерці”
Бадрыяра і дэбораўскіх камэнтаў да “Грамадзтва спектаклю”. Узгадаў як гадоў
пяць таму, калі я яшчэ хадзіў у асьпірантуру ІФАНРБ, Ігар Бабкоў мяне агітаваў
браць удзел у такіх эўрапэйскіх сімпозіюмах, дзе група беларускіх філёзафаў
выступала б у якасьці блазнаў і пацяшала публіку дзікімі філязафічнымі тэорыямі
на тэмы Беларусі ў сьвеце і сьвету ў Беларусі – я абураўся: як гэта блазнаў?
Не-е-е… Філязофія гэта вам не… А чаму не, ўласна? Факт сьмерці (прычым
гвалтоўнай) усяго, што не зьяўляецца гламурам, дыскурсам і гэтак званымі навінамі,
рэч усталяваная раз і назаўжды, а філёзафу каб атрымаць на хлеб трэба зноў
прыслужвацца альбо айчынным ментам, альбо замежным рэйнджэрам… Праграма
сустрэчы наводзіла на думку пра ўжыты Гамбровічам тэрмін “гуманістычны кіч” –
чым усё ўрэшце і абярнулася. Сябра з мясцовых апазыцыянэраў аднойчы распавёў
гісторыю, як на падобным мерапрыемстве палякі запыталі яго, якой вам, беларусам
ад палякаў дапамогі трэба? чакаючы, што ў адказ будуць просьбы павялічыць
фінансаваньне і матэрыяльныя  выдаткі на
падтрымку дэмакратыі і апазыцыі аўтарытарызму, каб сказаць сваё “нестэты”… Але
хітры беларус сказаў, што нам патрэбны прыклад сапраўнай дэмакратыі і свабоды,
на што зьбянтэжаныя палякі разьвялі рыкамі “нестэты… чаго няма, таго няма”…

Continue reading

Posted in рэпартаж | Comments Off on Зьміцер Серабракоў. Як я быў здраднікам

К. Бансе, Д. Мюллер, Х. Стоббе. Неравные партнёры: менеджмент миграции и Европейская политика соседства

Сфера действия миграционного режима Европейского союза не заканчивается на его границах.
Сегодня ЕС финансирует строительство лагерей для беженцев в странах, не
принявших Женевскую Конвенцию – например, в Ливии. Границы Европейского союза
постоянно раширяются, в этом процессе задействована не только полицейская сила,
но также организация сбора информации, заключение соглашений о политическом
убежище, а также о возврате беженцев. Пограничные государства ЕС могут
рассчитывать на благодарность в обмен на сотрудничество.

На приграничной конференции 13 июня 2007 г. министры внутренних дел европейских стран
согласились, что необходимо интенсифицировать сотрудничество и диалог с
третьими странами с целью эффективной борьбы с “нелегальной”
миграцией, а также для достижения контролируемой миграции в Европе. Дальнейшее
развитие нового концепта “мобильного партнёрства”, основанного на
большом количестве пилотных проектов, направлено на включение
“третьих” стран. В планах ЕС основать режим циркулирующей миграции со
временными рабочими визами, и не допускать въезда нежелательных мигрантов.

Уже сегодня почти во всех странах-соседях ЕС можно увидеть, как будет выглядеть борьба с
нелегальной миграцией в будущем. В Марокко в конце 2006 г. происходило большое
количество полицейских рейдов, в результате которых около 600 мигрантов из
Западной Африки были изгнаны из своих квартир, и свезены к границам Алжира.
Ливия депортировала 12.000 мигрантов с сентября 2006 г. Они были арестованы во
время рейдов или схвачены на море, а затем брошены в тюрьму и депортированы. В
Украине мигрантов, которые перемещаются транзитом через страну, в рабочем
порядке арестовывают и помещают в бывшие военные бараки. Если мигрантам удаётся
подать заявку на убежище, их выпускают, чтобы снова бросить в тюрьму
при их следующей попытке пересечь границу ЕС.

В недавнее время было отмечено значительное изменение в том, как пограничные государства ЕС относятся к транзитным мигрантам. До последнего времени эти государства не были
заинтересованы в том, чтобы предотвращать их проезд по своей территории на пути
в ЕС. Но, оказывая давление и вводя новые инициативы, ЕС пытается достичь более
высокого уровня кооперации с третьими странами, в частности, посредством
Европейской политики соседства.

Причины нестабильности

Европейская политика соседства была создана в виду того, что многие из пограничных
госудаств ЕС не имеют ни малейшего шанса стать членами Европейского Союза в
ближайшем будущем. Посредством ЕПС Еврокомиссия пытается повлиять на
политическое и экономическое развитие стран, граничащих с ЕС, не предоставляя
им при этом перспективу вхождения в ЕС. Для каждой страны, граничащей с ЕС, был
разработан индивидуальный план действий. Он включает в себя полный пакет
реформ. В обмен на внедрение этих реформ страна получает торговые и визовые
соглашения или специальные программы поддержки. ЕПС ориентирована на страны,
непосредственно граничашие с ЕС в Средиземноморском регионе (Алжир, Египет,
Израиль, Иордан, Ливан, Ливия, Марокко, Палестинская Национальная Автономия,
Сирия, Тунис), а также в Восточной Европе (Беларусь, Молдова, Украина).
Используя стратегию “стратегического партнёрства”, она
распростаняется также на Южный Кавказ (Армения, Азербайджан, Грузия), и
включает Россию. По данным Еврокомиссии,  эта соседская политика направлена на то,
чтобы преодолеть всё увеличивающийся разрыв между ЕС и соседскими странами.

По словам ответственного комиссара Еврокомиссии Бениты Ферреро-Вальднер, эта политика способствует наведению мостов между границами. Что включает в
себя постепенное распространение так называемых 4 свобод Европейского союза:
свободное передвижение товаров, услуг, капитала и людей. Ферреро-Вальднер
утверждает, что посредством инвестирования в политику добрососедства и способствования
созданию благополучных, стабильных и безопасных условий жизни в этих странах
мы обеспечиваем процветание, стабильность и безопасность наших граждан. ЕПС
представляет собой, вкратце, беспройгрышную политику, основанную на общих
интересах и ценностях. Охватывая собой территорий от Восточной Европы до
Кавказа и Ближнего Востока, включая Магриб, она в действительности представляет
собой Панъевропейскую политику (Ферреро-Вальднер, “Quo vadis Europa?”, выступление
2005 г.).

В рамках пограничной политики ЕПС существует два направления. С одной стороны, она
направлена на улучшение приграничного обмена, например, посредством создания
“пограничных районов”. Эта политика включает в себя преимущественно установление
экономических связей, а также культурную и социальную кооперацию. С другой
стороны, прозрачность территориальных границ рассматривается как опасность.
Поэтому Еврокомиссия пытается в то же самое время установить жёсткий
пограничный режим. Пограничные страны ЕС не являются партнёрами с равными
правами в рамках ЕПС: реализация визовой политики ЕС и усиление локальной охраны
границ являются предварительным условием для региональных, а также национальных
партнёров в пограничных государствах для того, чобы они получили поддержку от
Европейского Союза. Если страны соответствуют условиям этих программ, они
получают перспективу получить привилегированный доступ на общеевропейский
рынок. Они также могут рассчитывать на облегчённый визовый режим для граждан,
например, в случае студенческого обмена. Или, как в случае с Украиной, инициирование дискуссии о вхождении в ЕС.

Бремяслабыхстран

Есть локальное различие  в том, каким образом ЕПС влияет
на экономику приграничных регионов. Расширение Шенгенского пространства
усиливает сушествующую экономическую кооперацию между народами по обе стороны
границы ЕС во многих странах. Введение обязательного визового режима делает
пересечение границ для многих практически невозможным. В результате возникает
дефицит на основные товары, а слабый приграничный трафик не позволяет
достаточно зарабатывать.

Польско-Украинская граница, например, регион приграничной торговли после распада Советского Союза, стала границей ЕС в 2004 г. Коммивояжёры из Украины, России и Беларуси приежали сюда с целью продавать свой товар в Восточной Польше. Многие из этих
приграничных торговцев постоянно перевозили небольшие партии товара через
границу. С тех пор, как граждане Украины должны получать визу для въезда в ЕС, это
в значительной степени ограничило приграничный трафик: возможность обмена была
отнята у людей. Чтобы добиться более гибких визовых условий для граждан страны,
Украина должна закрыть границу с ЕС и предотвращать попытки мигрантов пересекать
её транзитом.

Термин “преступление при пересечении границы”, часто используемое ЕС, не
учитывает тот факт, что избежание пограничного контроля представляет собой
широко используемую, ежедневную практику. Вследствие криминализации
неофициальной приграничной торговли, проституции и всех возможностей
нелегального пересечения границы, – то, что было повседневной практикой,
становится рискованным предприятием. Усиление внешних границ Европейского союза
в соответствии с программой ЕС также обостряет конфликт по поводу спорной
приграничной территории и прав меньшинств. В частности, в Восточной Европе
многие территориальные границы являются спорными, например, между Россией и
Эстонией. В результате интенсификации приграничного контроля, конфликты между русскоговорящим меньшинством и другими группами населения в Эстонии усилились, так как
русскоговорящее меньшинство, вторя в этом официальной точке зрения
правительства России, не принимает существующее размещение границ и усиление
контроля.

Смещение и расширение фильтра приграничного контроля.

По словам Комиссионера ЕС Ферреро-Вальднер, политический вызов заключается в том, чтобы найти правильный баланс между предотвращением нелегальной миграции и поддержкой
тех мигрантов, которые необходимы ЕС для экономического и социального
благосостояния. Пограничные государства ЕС, выполняющие функцию транзитных
стран, призваны поддерживать ЕС в отборе “желательных” и
“нежелательных” мигрантов. Точно так же, как и восточно-европейские
страны, примыкающие к ним с Востока, пограничные государства ЕС будут
функционировать как буферная зона между ЕС и странами происхождения: ЕС требует
от соседских стран остановить транзит мигрантов, а также миграцию (некоторых)
своих граждан в ЕС.

Пограничные государства выполняют двойную функцию в этой политике. Во-первых, речь идёт об обеспечении границ ЕС пограничными войсками и интенсифицикации контроля всех
внешних границ. Во-вторых, соглашение о взаимной выдаче незаконных мигрантов –
важная часть всех планов действий ЕПС, – гарантирет то, что пограничные
государства будут принимать назад мигрантов, задержанных при въезде в ЕС или
при попытке транзита.

Эти планы действий ЕПС ведут к обострению экономических и социальных проблем в
пограничных странах ЕС. С того момента, как внешние границы ЕС всё труднее и
труднее пересекать, многие транзитные мигранты оказываются выброшенными за
пределы границ ЕС. Чтобы найти средства на пропитание во время незапланированной
остановки, и продолжать своё путешествие, они ищут работу в рамках локальных
экономик, обычно в качестве временных работников. Мигранты из стран СНГ,
например, работают нелегально на стройках в Украине, в то время как украинцы
работают в Польше и Чехии, а поляки – в Германии или Австрии. Их условия работы
являются нестабильными (precarious). Они получают меньше прожиточного минимума, и могут потерять работу в любой момент, например, по причине болезни. Так как статус ограничивает их доступ к трудовым судам, а профсоюзы часто игнорируют их, или даже враждебно настроены по отношению к ним, мигранты-нелегальные работники часто остаются без запрлаты, и у них нет возможностей бороться за свои права в коллективном порядке.
Сушественным элементом миграционного фильтра является система лагерей для
беженцев, которая постепенно получает распространение в пограничных
госудаствах. В соответствии с официальной линией, ответственность за защиту
беженцев должны делить между собой третьи страны и страны, где впервые была
подана заявка на получение убежища, а возможность предоставлять защиту должна
быть расширена в регионах, граничащих со странами выезда, так как они получают
наибольшее количество беженцев.

Соглашения по поводу политики предоставления убежища были включны в  планы ЕПС по Марокко, Молдавии и Тунису. Уже в 2001 г. ЕС разработал “План действий ЕС по отправлению правосудия и внутренней политике Украины”, который в особенности затрагивает Украину. Центральная часть этого плана включает в себя включение Женевской конвенции о беженцах в национальное законодательство, скорректированное в соответствии с
закондательством ЕС. В “Плане действий ЕПС по ЕС/Молдавии”
запланирована гармонизация законодательства и структуры локальных  властей с нормами и стандартами ЕС.

Следующие важные элементы планов действий в рамах ЕПС – введение запрета на депортацию мигрантов в страну выезда, предоставление возможности просить политического убежища, оценка статуса беженца, а также определение “очевидно необоснованных”
заявок. Для достижения выполнения договоров по вопросу получения убежища,
должны быть созданы соответствующие административные структуры. Ешё одна
цель заключается в том, чтобы улучшить электронный сбор данных и обмен данными
между властями конкретной страны и ЕС. План действий ЕПС явно направлен на то,
чтобы основать режим лагерей для беженцев в пограничных странах ЕС, основанный
на модели ЕС.

Необходимость для осуществления прав человека?

Предположитльно, целью политики ЕС является борьба за права человека в пограничных государствах. Однако, риторика прав человека в данном случае представляет собой только способ легитимации достижения политических интересов политики лагерей для беженцев. Особенно очевидно это становится в случае заключения соглашений об оказе от гражданства с соседскими странами, выполнения норм третьих стран или возведения приёмников для беженцев. Распространение мер и инструментов миграционной политики создаёт иерахические структуры среди самих мигрантов. Разделение между “действительными” беженцами и “рабочими” или “экономическими мигрантами”
происходит ещё вне границ ЕС. Сам процесс получения статуса беженца создаёт
фильтр, который, в результате процесса отбора, определят мигрантов как
“заслуживающих защиты” или “нелегалов”. Что легитимирует
заключение в тюрьму и депортацию мигрантов.

Цель ясна: государства-члены ЕС стремятся делегировать свою ответственность за беженцев
самим пограничным странам. В данный момент она распространяется не на все
случаи. Чтобы соответствовать требованиям законодательства о “безопасной
третьей стране” или “безопасной стране выезда”, третьи страны
должны доказать, что договоры о политическом убежище выполняются, и что они
соответствуют основным правам человека, по крайней мере, формально. В обратном
случае, суды в государствах-членах ЕС будут классифицировать эти страны как
“небезопасные” и запретят депортацию в них. Сушествование
буферных зон в пограничных государствах, в соответствии с политикой
предоставления убежища, значительным образом уменьшает количество заявок на
получение убежища и “дел” с положительным результатом. Фактически,
число заявок на получение убежища в ЕС в 2006 г. уменьшилось вдвое с 2002 г. и
достигло 182,000. В соответствии с законодательством, мигрантов вынуждают
просить убежища ещё в странах транзита. Шансы на то, что их заявки будут
приняты в этих странах, невелики, и выгода для мигрантов сомнительна: в Украине
на стол властей, ответственных за распределение средств, попадают только заявки
от заключённых. Те немногие, кто проходит процедуру, получают выходное пособие
суммой в три евро. Если, столкнувшись с полной бесперспективностью, мигранты
принимают решение продолжать своё путешествие, они либо получают отказ на въезд
уже на границе, в соответствии с законодательством третьей страны, и даже не
имеют права просить об убежище; или же заявка с просьбой об убежище проходит по
разряду “очевидно необоснованной” в госудаствах-членах ЕС.

Негативные компетенции.

ЕС устанавливает миграционные фильтры ещё вне ворот ЕС, делая принятие процедуры получения убежища интегральным условием кооперации. В рамках ЕС “Дублинская
конвенция” (*) позволяет странам-участницам ЕС передавать компетенцию по
процессу получения убежища за границы ЕС. Используя регулирование политики
третьей страны и соглашения на возврат нелегальных имигрантов, эти государства
делегируют ответственность своим соседям за пределами ЕС, которые, в свою
очередь, заключают соглашения на возврат нелегальных мигрантов со странами
выезда.

Через негативное регулирование компетенций и объединение усилий по соглашениям на возврат нелегальных мигрантов цепочка депортаций
удлиняется: путешествия мигрантов могут закончиться в той стране,
откуда они приехали, и их заявки на получение убежища даже не будут
рассматриваться. Таким образом, две последние возможности добиться постоянного
проживания в ЕС почти перестали быть дотупными для мигрантов.

Кристиан Бансе,
Дорен Мюллер, Холк Стоббе – социологи, занимающиеся исследованиями по вопросу
границ и миграции, Гёттинген, Германия.

*)
“Дублинская конвенция” – закон ЕС, упрощающий прохождение процедуры
принятия заявки для беженцев, которые просят политического убежища в
соответствии с Женевской конвенцией. Она опредляет то, какое государство несёт
ответственность за каждого конкретного беженца, и гарантирует то, что по
крайней мере одно государство будет рассматривать заявку.

источник: Freedom
to Move, Freedom to Stay, a No Borders Reader,
published by No Borders, London, 2007.

 

перевод с английского Оли Мартыненко

http://www.noborders.org.uk/

 

Posted in пераклады | Tagged , | Comments Off on К. Бансе, Д. Мюллер, Х. Стоббе. Неравные партнёры: менеджмент миграции и Европейская политика соседства

Стив Коэн. Новый труд* производит рабский труд

Какими бы ценными ни были последние извинения насчёт ведущей роли Британии в работорговле из уст Тони Блэра, они всё же звучали бы менее лицемерно, если бы его правительство не участвовало
в развитии современной системы рабства и внедрении низкооплачиваемого труда через реформирование иммиграционного контроля.

Механизмы иммиграционного контроля изменяются. Иммиграционный контроль сегодня перемещается на рабочие места и в заводские цехи. Агенты и защитники имиграционного контроля становятся работодателями. Они управляют лейбористской “управляемой миграцией”.

Начало этой политики приходится на 1996 год, когда был принят Закон об иммиграции и убежище, который ввёл уголовные санкции для нанимателей в случае, если они берут на работу работников
без соответствующих документов. Однако в действительности эти санкции направлены не против работодателей, но против работников без документов, sans papiers, нелегалов, которые из-за своего статуса могут быть арестованы полицией. Целью изменения законодательства было превратить боссов в партнёров по иммиграционному контролю посредством страха криминализации.

Статистика говорит сама за себя. Например, в 2004 г. иммиграционной службой было проведно 1098 “успешных операций” (т.е. рейдов), в результате было арестовано 3,332 работника, но ответственность понесли только 8 работодателей. В то время, как в прошлом году только один босс был привлечён к ответственности, 1,779 работников были арестованы, уволены с рабочих мест
и, по-видимому, депортированы.

В 2006 г. Закон об Иммиграции, убежище и гражданстве ввёл гражданские санкции против работодателей, нанимающих работников без статуса или без правильного статуса.  Теперь работодатели должны регулярно проверять документы работников, – для того, чтобы избежать
найма нелегалов. Большая часть иммиграционных документов выдаётся на время, так что
вчерашний законопослушный работник может стать завтра работником без документов.

Ситуация усугубляется тем, что по закону, регулирующему лицензирование сельского хозяйства, садоводства и ферм, где выращиваются моллюски (Gangmasters Licensing Act, который был введён в силу в 2004 г. после гибели китайцев – собирателей моллюсков) данные предприятия сохранят за собой регистрацию только если продемонстрируют, что следуют общепринятой политике и отказываются принимать на работу работников без документов.

Continue reading

Posted in пераклады | Tagged | Comments Off on Стив Коэн. Новый труд* производит рабский труд

Воля Мартыненка. Праблематызацыя сучаснасьці ў беларускім кантэксьце

 Своеасаблівасьць спробаў праблематызаваць Беларусь
у рамках двух з трох існых палітычных праектаў (нацыяналістычны праект ды
праект сёньняшняй палітычнай гегемоніі) палягае ў іхнай скіраванасьці ў мінулае
ды міталягізацыі мінулага – ці то савецкіх часоў, ці то Вялікага Княства
Літоўскага і БНР. Такое адсыланьне ў першым выпадку сыгналізуе пра тое, што
рэжым злоўжывае сантымэнтам насельніцтва да са
савецкага мінулага, у другім – пра радавую
траўму няспраўджанага нацыянальнага праекта. Трэці палітычны праект,
прадстаўлены неалібэральнай апазыцыяй, грунтуецца на позьнекапіталістычнай
мадэлі разьвіцьця заходніх краінаў, з якой ён стварае прапанаваны вобраз
будучыні. На маю думку, ніводны з гэтых праектаў не праблематызуе сучасную
палітычную сытуацыю, яны пазьбягаюць спробаў думаць пра сучаснасьць, якія
мусяць быць найбольш актуальнымі. І гэта не праява выкарыстаньня вобразаў
мінулага (будучыні), а дакладней, рэінтэрпрэтацыі ды рэканструяваньня
адпаведнага вобразу мінулага (будучыні) дзеля легітымацыі палітычнага праекта,
гэта асэнсаванае ўніканьне праблематызацыі сучаснасьці, якое ёсьць у нейкім
сэнсе часткай палітычнай стратэгіі. Гэтае ўніканьне дазваляе пакінуць па-за
пытаньнем крытычную рэфлексію наконт месца і ролі саміх палітычных суб’ектаў у
сучаснай палітычнай сытуацыі, а таксама прыхаваць адсутнасьць у кожнай з
вышэйзгаданых палітычных сілаў дзейснай праграмы наконт актуальных сацыяльных і
палітычных пераўтварэньняў.

            Нас перадусім павінна
цікавіць праблематызацыя сучаснасьці, ды тое, што гэтая праблематызацыя вымагае
ад тэарэтыка. Як піша Фуко ў сваім тэксьце “Што такое Асьветніцтва?”,
сучаснасьць – гэта не гістарычны пэрыяд, але ўстаноўка, якая патрабуе рэфлексіі
суб’екта наконт сваіх уласных перадумоваў, праблематызацыі ўласнай
суб’ектыўнасьці. Устаноўка як спосаб ставіцца да ўсяго, што цяпер адбываецца,
свабодны выбар, спосаб змысьленьня і паводзінаў, які вызначае нашую
прыналежнасьць да сучаснага моманту і зьяўляецца нашым заданьнем. Фуко
зьвяртаецца да праекта Асьветніцтва, бо менавіта ў ім засяроджанае такое
філязофскае пытаньне, якое праблематызуе як стаўленьне да сучаснага, так і
фармаваньне самога сябе як аўтаномнага суб’екта. Фуко прапануе разьвіваць
зададзены Асьветніцтвам філязофскі этас, які робіць магчымым крытычную
анталёгію нас саміх, і патрабуе гісторыка-практычнага выпрабаваньня
абмежаваньняў, пад якія мы падпадаем і якімі мы створаныя, ды эксперымента над
магчымасьцю выйсці за нашыя межы, і, адпаведна, працы нас саміх над намі самімі
ў якасьці свабодных асобаў. Кожная-любая філязофія павінна пачынацца з
праблематызацыі сучаснага. Цалкам верагодна, што ім яна павінна абмяжоўвацца.

            Рэфлексія наконт
актуальнага моманта – гэта вынік заангажаванага, зацікаўленнага погляду, які
безумоўна скажае нашую оптыку. Аднак неабыякавасьць і ўлучанасьць дасьледніка ў
сучасны момант патрабуе ад яго асабістай адказнасьці за ўдзел у тым, што цяпер
адбываецца, за свае выказваньні наконт таго, што цяпер адбываецца, і сваё
ўласнае быцьце як суб’екта сучаснасьці, – і прад’яўляе заданьне ўлічваць
існаваньне некалькіх пэрспэктываў і разумець сябе як перадусім заангажаванага
суб’екта. Думаць пра сучаснасьць больш небясьпечна з пункту гледжаньня інтэлектуальнай
годнасьці.

            Я прапаную засяродзіцца на
праблеме Беларусі менавіта сыходзячы з устаноўкі на сучаснасьць. Цікаўнасьць
перадусім да існага стану рэчаў не павінна прывесьці да м
iяпіі. Безумоўна, лякальныя чыньнікі (перадусім
нашая гісторыя ды геаграфія) перадвызначылі беларускую сучаснасьць, і бяз
гэтага разуменьня немагчыма рухацца далей. Гэтак жа сама, нельга разглядаць
беларускую сытуацыю па-за кантэкстам глябальных ператварэнняў. Бо ніводную
краіну немагчыма дасьледаваць без разуменьня таго месца, якое яна займае ў
глябальнай сьветасыстэме, як гэта справядліва давялі Валерстайн і школа
сьветасыстэмнага аналізу. Дакладнасьць аналізу патрабуе надзвычайнай гнуткасьці
ды чульлівасьці да патрэбнай оптыкі.

            Па-за глябальным
кантэкстам вельмі складана зразумець, напрыклад, прычыны няспраўджанасьці
беларускага нацыянальнага праекта. З пазыцыі пакрыўджанага суб’екта
нацыяналізма, які патрабуе рэванша, немагчыма зразумець, што цягам таго часу,
пакуль беларускі нацыянальны праект пакваля разьвіваўся, глябальная сытуацыя ў
сьвеце зьмянілася такім чынам, што самое існаваньне нацыянальнай дзяржавы
сёньня пастаўленае пад пытаньне. Гэткім жа чынам крытыка ідэялягічнага дыскурсу
гегемоніі магчымая толькі пры разуменьні таго, якім чынам ён паўстае ды як ён
зьвязаны са своеасаблівасьцямі беларускай мадэлі пераходу да рынку і курсам на
неалібэральныя ператварэньні.

            Устаноўка на сучаснасьць
патрабуе ня проста аналіза, але крытычнай ацэнкі даследуемай сытуацыі,
праблематызацыі як уласнага стаўленьня да цяперашняга, уласнага спосабу
гістарычнасьці, так і практык і спосабаў, якія сфармавалі суб’екта
дасьледаваньня. У гэтым сэнсе, кажа Фуко, устаноўка на сучаснасьць ёсьць
спалучэньнем у адзіны этас спосабу ставіцца да ўсяго, што цяпер адбываецца,
свабоднага выбару, які прымаецца некаторымі з нас, спосабу мысьліць і адчуваць,
а таксама дзейнічаць і паводзіць сябе. Гэткі этас адразу адзначае нашу
апрычонасьць бягучым момантам і ўяўляе нашае заданьне. Задача сацыяльнай
крытыкі не абмяжоўваецца прагнозам магчымых (не)пажаданых накірункаў
разьвіцьця. Крытыка, якая ажыцьцяўляецца ў форме неабходнага абмежаваньня,
павінна быць ператвораная ў практычную крытыку ў форме выпрабаваньня наяўных
межаў і пошуку шляхоў іх магчымага пераадоленьня. У гэтым сэнсе крытыка ёсьць
вытворчым працэсам.

            Устаноўка на
праблематызацыю сучаснасьці патрабуе сыходзіць з наяўнай гістарычнай,
эканамічнай, культурнай сытуацыі, а не выяўляць у сучаснасьці прыхаваныя вэрсіі
мінулага. Нельга абмяжоўвацца аналізам гістарычных перадумоваў эканамічнай залежнасьці,
такі аналіз ёсьць толькі неабходнай падставай далейшага дасьледаваньня. Трэба
забыцца на вобраз Беларусі як краіны няспраўджаных абяцаньняў. Калі беларускі
нацыянальны праект хутчэй за ўсё можна вызначыць як няскончаны, то трэба
сыходзіць з гэтай няскончанасьці і разумець яе ў кантэксьце глябалізацыі, які
радыкальным чынам перафармулюе самі паняткі нацыі ды суверэнітэту.
Самадастатковая засяроджанасьць на адметнасьці беларускай сытуацыі ды
вывучэньні гістарычнага кантэксту гэтай адметнасьці, якая не зьмяшчае яе ў
больш шырокі кантэкст зьменаў, што не абмінаюць сёньня ніводную краіну,
зьяўляецца гэткай жа беспэрспэктыўнай, як і спроба падвесьці спэцыфіку
разьвіцьця краіны пад прадвызначаныя агульнатэарытычныя катэгорыі.
Дасьледаваньне сучаснасьці – гэта ў нейкім сэнсе экспэрымэнт: заданьне па
выпрабаваньні ўласных межаў патрабуе адвярнуцца ад усіх праектаў, якія
прэтэндуюць на тое, каб быць радыкальнымі і глябальнымі.

            Паводле Фуко, крытыка не
павінна быць трансцэндэнтальнай, яна не павінна мець на мэце зрабіць магчымай
якую-небудзь мэтафізыку. Яна ёсьць генэалягічнай па сваім прызначэньні і
архэалягічнай па сваім мэтадзе. Архэалягічная (а не трансцэндэнтальная) яна у
тым сэнсе, што не імкнецца выявіць усеагульныя структуры магчымага спазнаньня
ці маральнага учынка, аднак мае справу як з дыскурсамі, якія артыкулююць тое,
што мы думаем, кажам і робім, так і з гістарычнымі падзеямі. Генэалягічнай яна
стане, калі ня будзе з вобраза таго, чым мы ёсьць, рабіць высновы пра тое, што
нам немагчыма зрабіць ці спазнаць, але ў выпадковасьці, якая змусіла нас быць
тым, што мы ёсць, будзе раскрываць магчымасьць больш ня быць тым, што мы ёсьць,
не рабіць тое, што мы робім, ці ня мысьліць тое, што мы мысьлім. Сэнс
праблематызацыі сучаснасьці палягае ў тым, каб на падставе патэнцыйных
магчымасьцяў наяўнай сытуацыі стварыць новыя інстуцыянальныя ды сацыяльныя
мадэлі.

Воля Мартыненка
Posted in тэорыя | Comments Off on Воля Мартыненка. Праблематызацыя сучаснасьці ў беларускім кантэксьце